Als je online iets bestelt in een webshop, wil je snel klaar zijn. Niet eerst allerlei schermen doorklikken voordat je kunt afrekenen. Nee, eigenlijk moet alles in twee klikken kunnen. Dan ervaar je als gebruiker optimaal gemak. Dat is ook het uitgangspunt van de nieuwe versie van Mijn JoinData, het boerenportaal van JoinData.
“We hebben ons eerst afgevraagd wat onze dienstverlening aan boeren en tuinders precies is”, licht Gijs Nijman toe. Hij is bij JoinData Integration Manager en houdt zich onder andere bezig met het aansluiten van systemen van data-gebruikers op het platform van JoinData. Ook was hij nauw betrokken bij de ontwikkeling en bouw van het vernieuwde portaal.
Eenvoudig
De essentie van wat JoinData doet voor boeren en tuinders is: zo eenvoudig mogelijk inzicht bieden in met wie ze data delen en dat zelf kunnen beheren. “Vanuit dat vertrekpunt hebben we halverwege 2021 eerst intern een opzet gemaakt. Een beschrijving van vereisten waaraan het portaal moet voldoen”. In die beschrijving gaat het om zogenoemde functionele en niet-functionele eisen. Een voorbeeld van een functionele eis is een knop waarmee je een machtiging aan/uit kunt zetten. Een voorbeeld van een niet-functionele eis is dat een pagina binnen een bepaalde tijd laadt, zodat de gebruiker vrijwel geen wachttijd (= irritatie) heeft.
Adviesraad
De eerste beschrijving van alle vereisten is vervolgens gepresenteerd aan de boeren in de adviesraad van JoinData. Zij hebben feedback gegeven op de eerste opzet. Daaruit kwam naar voren dat de agrarische ondernemer graag in één overzicht wil zien wie zijn data-afnemers en zijn data-leveranciers zijn. De boeren-feedback leidde ook tot een verbetering van de weergave van de machtiging: met icoontjes en een beschrijving van welke data worden gedeeld.
De definitieve lijst met alle vereisten is vervolgens gepresenteerd aan een bureau dat gespecialiseerd is in wat met een mooi woord ‘user experience’ heet. Dat staat voor de ervaring van een gebruiker als hij in het portaal aan de slag gaat. Dat bureau heeft de lijst met eisen vertaald in een ontwerp van het portaal: zo moet het eruit zien om het voor gebruikers zo gemakkelijk mogelijk te maken (zie kader).
Testen
De volgende stap was het tot leven brengen van de ontwerpen. Dat gebeurde door de testversie van het nieuwe portaal daadwerkelijk online te zetten. “We waren daar best trots op”, herinnert Gijs Nijman zich. “Maar we wilden natuurlijk ook graag weten of het nu echt voldeed aan wat gebruikers graag willen. Of het echt veel gebruiksvriendelijker en overzichtelijker was dan ons oude portaal.” Daartoe werd opnieuw de adviesraad boeren gevraagd om er naar te kijken. En aanvullend werd een groep van tien boeren samengesteld die als eerste gebruikers het nieuwe portaal gingen testen. Die groep was samengesteld in overleg met FrieslandCampina en de zuivelondernemingen die lid zijn van Partico.
Zelf aan het stuur
De belangrijkste verandering die de test-gebruikers voorgeschoteld kregen is dat ze in principe elk overzicht dat ze wensen zelf kunnen samenstellen. Gijs: “Alles werkt nu interactief op basis van filters. Dus je kunt nu als gebruiker zelf je overzichten samenstellen, precies zoals je wilt. Ja, inderdaad met twee klikken.” Een voorbeeld: als een boer wil weten welke ondernemingen zijn factuur-data kunnen gebruiken, moest hij in het oude portaal per onderneming opzoeken of dat wel of niet het geval is. In het nieuwe portaal maak je zelf je eigen overzicht waar alle ondernemingen op een rij staan die jouw factuurinformatie kunnen benutten.
Positief
De tien test-gebruikers waren positief over deze belangrijke aanpassing. Het maakt het gebruik van het portaal veel gemakkelijker. Natuurlijk kwamen er ook nog suggesties voor verbeteringen, vooral over de gebruikte terminologie. Oftewel: welke woorden gebruiken we voor bepaalde begrippen. “Daar heeft ons testpanel van boeren ons echt heel goed geholpen”, licht Nijman toe. “Maar het blijft soms lastig. Zo hebben we bijvoorbeeld lang nagedacht over de keuze tussen het woord databron of dataleverancier. Uiteindelijk hebben we hier gekozen voor dataleverancier, wetend dat sommigen liever databron zouden willen. Je moet uiteindelijk een keuze maken en kunt het dus nooit iedereen helemaal naar de zin maken. Het lijkt misschien niet essentieel, maar voor de boeren en telers is het enorm belangrijk omdat databron een hele andere lading heeft dan dataleverancier.”
Een belangrijke verbetering die de testers aandroegen is het markeren van zaken die een actie van de boer of teler vragen. Dus bijvoorbeeld een openstaande aanvraag voor een machtiging. “Dat was een hele goede suggestie, die we uiteindelijk heel simpel hebben opgelost. Alle boeren en telers gebruiken e-mail en herkennen dus als iets vetgedrukt is. Dat betekent immers dat je een mail nog niet hebt geopend. Daarom hebben we items die actie vragen in ons portaal nu ook vet gemaakt.” Volgens Nijman een mooi voorbeeld van eenvoud die leidt tot meer gebruiksgemak.
“Gemakkelijk je weg vinden in ingewikkelde materie”
Als je van A naar B gaat, moet er natuurlijk een weg zijn. Maar een beetje hulp en aanwijzingen voor de route die je kunt volgen, maken het een stuk gemakkelijker. Dan kom je opgewekt aan op je bestemming.
Gert van der Vloed hanteert een treffende vergelijking om uit te leggen hoe hij, samen met zijn collega’s, het portaal Mijn JoinData zo gebruiksvriendelijk mogelijk heeft ontworpen. Het bureau waarin ze samenwerken heet Friendly Users, een knipoog naar het bekende begrip ‘user friendly’. “Wij zorgen voor gebruiksvriendelijkheid en dat levert uiteindelijk vriendelijke gebruikers op”, aldus Van der Vloed.
Zelf heeft hij een wetenschappelijke achtergrond op het terrein van visuele waarneming door het brein. Zijn collega’s zijn grafische vormgevers, die met kleuren en illustraties de gebruikservaring optimaliseren. “Het was voor ons best een pittige klus, want data en data delen is ingewikkeld. Dan moet je zorgen voor maximale vriendelijkheid van het portaal. Dat is gelukt, want de testers waren positief. Daar zijn we best trots op”, vertelt Van der Vloed. Belangrijke elementen zijn daarbij volgens hem de filters die interactiviteit mogelijk maken en de ondersteuning van functies met duidelijke iconen. “Zo kunnen boeren het delen van hun data snel en gemakkelijk regelen. Zodat ze snel weer aan de slag kunnen met wat ze leuk vinden.”
